Τι είναι τα Μέσα Ατομικής Προστασίας ή ΜΑΠ;
Τα Μέσα Ατομικής Προστασίας (ΜΑΠ), γνωστά και ως Είδη Ατομικής Προστασίας ή Personal Protective Equipment, αφορούν σε προστατευτικά ρούχα, κράνη ή καπέλα ασφαλείας, γυαλιά προστασίας, παπούτσια ασφαλείας ή άλλα ρούχα εργασίας ή εξοπλισμό που έχει σχεδιαστεί για να προστατεύει το σώμα όποιου τον φοράει από τραυματισμό, μόλυνση ή άλλο κίνδυνο για την ασφάλεια και την υγεία του.
Οι στατιστικές για τα εργατικά ατυχήματα υποδηλώνουν την σπουδαιότητα της προστασίας και της πρόληψης όπου τα Μέσα Ατομικής Προστασίας διαδραματίζουν σπουδαίο ρόλο. Στην Ελλάδα, ενώ τα τελευταία 15 χρόνια παρατηρείται μείωση των (δηλωμένων) εργατικών ατυχημάτων, τα έτη 2013-2014 παρατηρήθηκε αύξηση, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία για την περίοδο 2010-14.
Οι κίνδυνοι, για την προστασία από τους οποίους χρησιμοποιούνται τα Μέσα Ατομικής Προστασίας ή ΜΑΠ, περιλαμβάνουν φυσικούς, ηλεκτρικούς, θερμικούς, χημικούς, βιοχημικούς, ή αερομεταφερόμενους. Ο εξοπλισμός προστασίας μπορεί να φορεθεί για επαγγελματικούς λόγους, όπως με σκοπό την διασφάλιση της υγιεινής και ασφάλειας εργαζομένων, αλλά και για άλλους σκοπούς όπως για ασφάλεια σε αθλητικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες ή και στο σπίτι.
Τα ‘ρούχα προστασίας’ αναφέρονται σε παραδοσιακά είδη ρούχων εργασίας όπως είναι π.χ. τα γάντια, τα παπούτσια ασφαλείας, οι εργατικές φόρμες με τιράντα (σαλοπέτα) ή τα ανακλαστικά γιλέκα υψηλής ορατότητας, ενώ ο ‘εξοπλισμός προστασίας’ αναφέρεται σε αντικείμενα όπως εσωτερική επένδυση ενδύματος, ασπίδια, μάσκες προσώπου και φιλτρόμασκες μιας χρήσης, ωτοασπίδες και άλλα.
Εθνική/Ευρωπαϊκή Νομοθεσία και Διεθνή Πρότυπα σχετικά με τα ΜΑΠ
Για το νομικό πλαίσιο σχετικά με την υγιεινή και ασφάλεια της εργασίας στην Ελλάδα και για συγκεκριμένα Πρότυπα (προδιαγραφές που οφείλουν να πληρούν τα ΜΑΠ) μπορείτε να επικοινωνήσετε με το Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής & Ασφάλειας Της Εργασίας (ΕΛΙΝΥΑΕ).
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση τα μέσα ατομικής προστασίας διέπονται από την Οδηγία 89/686/EEC για τα μέσα ατομικής προστασίας (ΜΑΠ) και υπάρχουν πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με τα ΜΑΠ, όσον αφορά στις νομικές υποχρεώσεις που διασφαλίζουν ότι τα ΜΑΠ στην Ευρωπαϊκή Ένωση παρέχουν το ανώτερο επίπεδο προστασίας από κινδύνους. Το σήμα πιστότητας CE που επισυνάπτεται στα ΜΑΠ παρέχει απόδειξη αυτής της προστασίας. Σύμφωνα με την παραπάνω οδηγία, οι τρεις βασικές κατηγορίες των ΜΑΠ είναι:
- Κατηγορία Ι: απλός σχεδιασμός (π.χ. γάντια κηπουρικής)
- Κατηγορία ΙΙ: ΜΑΠ που δεν ανήκουν στις κατηγορίες Ι και ΙΙΙ (π.χ. προσωπικές συσκευές επίπλευσης)
- Κατηγορία ΙΙΙ: πολύπλοκος σχεδιασμός (π.χ. φιλτρόμασκες)
Για τα διεθνή πρότυπα σχετικά με τα ΜΑΠ μπορείτε να ενημερωθείτε από τον ΕΛΟΤ και τον Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης (International Organization for Standardization ή ISO).
Πότε και πώς χρησιμοποιούμε τα Μέσα Ατομικής Προστασίας
Ο σκοπός των Μέσων Ατομικής Προστασίας είναι να μειώσει την έκθεση των εργαζομένων σε κινδύνους, όταν οι κίνδυνοι αυτοί δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν ή περιορισθούν σε αποδεκτό επίπεδο με τεχνικά μέσα, διοικητικούς ελέγχους ή μέσα συλλογικής προστασίας. Τα ΜΑΠ δεν αντιμετωπίζουν την πηγή ή την προέλευση του κινδύνου αλλά απαιτούνται όταν υφίσταται ο κίνδυνος. Στην ουσία αποτελούν ένα είδος φράγματος ανάμεσα στον χρήστη και στο περιβάλλον εργασίας.
Τα Μέσα Ατομικής Προστασίας θα πρέπει να είναι τα κατάλληλα ανάλογα με τους κινδύνους, το περιβάλλον εργασίας και να προσαρμόζονται σωστά στον χρήστη. Υπάρχουν βασικές υποχρεώσεις και από την πλευρά των εργοδοτών που χορηγούν τα ΜΑΠ στο προσωπικό τους αλλά και από την πλευρά των εργαζομένων που τα χρησιμοποιούν.
Συγκεκριμένα οι υποχρεώσεις για τα ΜΑΠ έχουν ως εξής:
‘Υποχρεώσεις εργοδοτών
– Πληροφόρηση των εργαζομένων για τους κινδύνους που απειλούν την υγεία τους
και για τα μέτρα που πρέπει να παίρνουν για την προστασίας τους.
– Χορήγηση στους εργαζομένους των κατάλληλων ΜΑΠ με οδηγίες για τη σωστή και
αποτελεσματική χρήση τους.
– Έλεγχος της κατάλληλης και αποτελεσματικής χρήσης των ΜΑΠ από τους
εργαζόμενους.
– Μέριμνα για τη συντήρηση, την επισκευή και τον καθαρισμό των ΜΑΠ ή την
απολύμανση ή αποστείρωσή τους στις περιπτώσεις που αυτό επιβάλλεται για λόγους
υγιεινής.
– Μέριμνα για τη φύλαξη των ΜΑΠ σε ειδικές θέσεις ή χώρους με καλές συνθήκες
καθαριότητας και υγιεινής.
– Μέριμνα για την άμεση αντικατάσταση των ΜΑΠ στις περιπτώσεις που το είδος
των ΜΑΠ ή η προχωρημένη φθορά τους το απαιτεί.
Υποχρεώσεις εργαζομένων
– Χρήση των ΜΑΠ, όποτε απαιτείται για την προστασία της ασφάλειας και της υγείας τους.
– Αναφορά στους επικεφαλής κάθε παρατηρούμενης ανωμαλίας ή άλλης αιτίας που δικαιολογεί την επισκευή, τον καθαρισμό ή την αντικατάσταση των ΜΑΠ.’
(Πηγή: http://www.teetdk.tee.gr/docs/asfaleia_sep03/map.pdf)
Μπορείτε να ενημερωθείτε αναλυτικότερα για τις απαιτήσεις των ΜΑΠ από το ΕΛΙΝΥΑΕ.
Είδη ΜΑΠ
Τα Μέσα Ατομικής Προστασίας κατηγοριοποιούνται σύμφωνα με την περιοχή του σώματος που προστατεύεται, καθώς και με τους τύπους κινδύνων και με το είδος ενδύματος ή αξεσουάρ. Ένα και μόνο αντικείμενο θα μπορούσε να προσφέρει πολλαπλή προστασία από διαφορετικούς κινδύνους και χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα παπούτσια ασφαλείας S3: με ανθρακονήματα ή ατσάλι στην μύτη και στην σόλα για προστασία του πέλματος από πτώση αντικειμένων ή τραυματισμό από διάτρηση, λάστιχο κι εσωτερική επένδυση για προστασία από νερό και χημικά, αντιολισθητικότητα σόλας και ηλεκτρική αντίσταση για προστασία από ηλεκτροσόκ.
Επειδή το κάθε είδος ΜΑΠ ανταποκρίνεται σε διαφορετικές ανάγκες, παραθέτουμε ενδεικτικά τις παρακάτω βασικές κατηγορίες:
Προστατευτικά Μέσα Κεφαλιού
Οι κίνδυνοι τραυματισμού του κεφαλιού είναι εξαιρετικά σημαντικοί και αντιμετωπίζονται με τα ανάλογα κράνη ή καπέλα ασφαλείας.
Προστατευτικά Μέσα της Ακοής
Ο θόρυβος κατά την εργασία συχνά παραβλέπεται ως εργασιακός κίνδυνος, επειδή είναι ‘αόρατος’. Η προστασία της ακοής όμως είναι σημαντική για την υγεία του χρήστη και μεσοπρόθεσμα και σε βάθος χρόνου.
Προστατευτικά Μέσα των Ματιών και του Προσώπου
Υπάρχουν κίνδυνοι που μπορούν να προκαλέσουν σημαντικές βλάβες στο πρόσωπο και κυρίως στα μάτια του χρήστη και αντιμετωπίζονται με τις κατάλληλες προσωπίδες, γυαλιά ή ασπίδια.
Προστατευτικά Μέσα των Αναπνευστικών Οδών
Οι αναπνευστικές συσκευές εξυπηρετούν στην προστασία του χρήστη από την εισπνοή μολυσματικών ή βλαβερών ουσιών που βρίσκονται στον αέρα, ώστε να διασφαλίζεται η υγεία του αναπνευστικού συστήματος.
Προστατευτικά Μέσα των Χεριών και των Βραχιόνων
Στην ουσία αποτελούν υποκατηγορία του γενικότερου τύπου ‘ρούχων προστασίας’. Ειδικά καλύμματα για τους βραχίονες και βεβαίως κατάλληλοι τύποι γαντιών εξασφαλίζουν την προστασία του χρήστη ανάλογα με τις απαιτήσεις της εκάστοτε εργασίας και του περιβάλλοντος εργασίας.
Προστατευτικά Μέσα των Ποδιών και των Κνημών
Ανήκουν επίσης στον γενικότερο τύπο ‘ρούχων προστασίας’. Υπάρχουν διάφοροι τύποι από παπούτσια ασφαλείας που καλούνται να προστατέψουν τον χρήστη από διάφορους κινδύνους. Μάθετε περισσότερα για τα παπούτσια ασφαλείας και τα λοιπά προστατευτικά μέσα των ποδιών και των κνημών.
Προστατευτικά Μέσα του Κορμού και της Κοιλιάς
Αποτελούν άλλη μία υποκατηγορία του τύπου ‘ρούχων προστασίας’ και χρησιμοποιούνται όταν τα κανονικά ρούχα του χρήστη κινδυνεύουν π.χ. να λερωθούν ή να καταστραφούν.
Προστατευτικά Μέσα Ολόκληρου του Σώματος
Υπάρχουν ΜΑΠ που φοριούνται ως σύνολο ή ως ενιαία είδη ένδυσης και προστατεύουν τον χρήστη από διάφορους κινδύνους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι ολόσωμες στολές και οι ποδιές.
Πρακτικές λύσεις ΜΑΠ από την Axion Cotton
Η Axion Cotton διαθέτει εμπεριστατωμένη τεχνογνωσία και πολύχρονη πρακτική εμπειρία στα Μέσα Ατομικής Προστασίας. Εξυπηρετούμε επιχειρήσεις όλων των μεγεθών και όλων των κλάδων, πάντοτε με σεβασμό στα Ευρωπαϊκά Πρότυπα και στις ιδιαίτερες ανάγκες της εκάστοτε επιχείρησης. Για να σας βοηθήσουμε με πρακτικές λύσεις για την δική σας επιχείρηση, επικοινωνήστε μαζί μας.
Πηγές:
https://en.wikipedia.org/wiki/Personal_protective_equipment
https://en.wikipedia.org/wiki/Usage_of_personal_protective_equipment
http://www.elinyae.gr/el/lib_file_upload/_MesaAtomikisProstasias.1113226932054.pdf
http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/HTML/?uri=CELEX:31989L0686&from=EN
http://www.teetdk.tee.gr/docs/asfaleia_sep03/map.pdf
Χρήσιμοι σύνδεσμοι σχετικά με τα Μέσα Ατομικής Προστασίας και την Υγιεινή και Ασφάλεια στην Εργασία γενικότερα: